Het rente-op-rente-effect: waarom tijd je beste vriend is in geldzaken

Wat is rente-op-rente? 🤔

Stel: je zet eenmalig € 1.000 opzij en je haalt een gemiddeld jaarlijks rendement van 5%.

• Na 1 jaar heb je € 1.050.
• Na 2 jaar geldt het rendement van 5% niet alleen voor je inleg (€ 1.000), maar ook over het eerdere rendement (€ 50).
• Dit herhaalt zich elk jaar, waardoor het bedrag steeds sneller groeit.

Een concreet voorbeeld:

• €1.000, 5% rendement, 10 jaar → €1.629
• €1.000, 5% rendement, 20 jaar → €2.653
• €1.000, 5% rendement, 40 jaar → €7.039

‍

➡️ In de eerste 20 jaar groeit je geld naar ruim 2,5 keer de inleg. In de 20 jaar daarna herhaalt datzelfde groeifactor zich nog eens, maar dan over een veel groter bedrag. Het resultaat: je eindkapitaal schiet exponentieel omhoog. Dat is het turbo-effect van tijd.

🚀 Een gemiddeld jaarlijks rendement van 5% is heel reëel. De S&P 500, de aandelenindex met de 500 grootste bedrijven van de VS, behaalde de afgelopen 20 jaar een gemiddeld jaarlijks rendement van 10%. In dat geval was de eenmalige inleg van € 1.000 na 20 jaar gegroeid tot € 6.727.

‍

Waar werkt het rente-op-rente-effect?

Veel mensen denken dat het rente-op-rente-effect alleen bij beleggen geldt, maar dat klopt niet. Het principe werkt op álle situaties waar rendement steeds opnieuw wordt toegevoegd aan je basis:

• Beleggen: herbeleggen van dividend en koersstijging.
• Sparen: zolang je rente ontvangt en die niet opneemt, groeit je spaarsaldo exponentieel (al is de rente nu vaak laag).
• Schulden: rente-op-rente werkt ook tégen je. Bij doorlopende kredieten of creditcards betaal je rente over onbetaalde rente.

‍

Waarom het rente-op-rente-effect ons verstand te boven gaat 🧠

Ons brein is gemaakt om lineair te denken (“elke maand €50 erbij”). Het rente-op-rente-effect werkt exponentieel: het gaat traag in het begin, maar versnelt later enorm. Een klassiek voorbeeld: het schaakbordprobleem. Leg 1 rijstkorrel op het eerste vakje, 2 op het tweede, 4 op het derde… Bij het 64e vakje heb je meer rijst dan er ooit geproduceerd is.

Psychologisch zijn wij slecht in exponentieel inschatten. Daarom stellen veel mensen sparen en beleggen uit (“ik begin wel later”). Maar later beginnen betekent dat je het belangrijkste ingrediënt mist: tijd.

‍

Waarom je dus nu moet beginnen ⏰

• Vroege starters winnen: een 25-jarige die 40 jaar € 100 per maand belegt tegen 5% eindigt met ongeveer € 150.000. Een 35-jarige die 30 jaar € 100 per maand belegt eindigt met ± €83.000. Tien jaar later starten scheelt bijna de helft eindkapitaal, terwijl je maar 25% minder inlegt.
• Tijd compenseert risico: hoe langer je horizon, hoe meer tijdelijke schommelingen in beleggingen zich uitmiddelen.
• Automatiseren = discipline: door een vast bedrag elke maand automatisch te beleggen of te sparen, benut je het effect zonder erover na te denken.

‍

Praktische stappen om compounding voor je te laten werken ✅

• Begin nu, met elk bedrag. Het gaat niet om groot, maar om vroeg starten.
• Automatiseer. Stel een maandelijkse overboeking in naar je beleggingsrekening of spaarrekening.
• Herbeleg altijd. Dividend, rente of uitkeringen opnieuw investeren.
• Blijf weg van dure schulden. Rente-op-rente werkt daar in je nadeel.
• Laat tijd zijn werk doen. Hoe langer je horizon, hoe sterker het effect.

👉 Met de app van Grassfeld stel je spaardoelen in, maak je budgetten en categoriseer je uitgaven. Daardoor wordt het eenvoudiger om maandelijks (meer) ruimte vrij te maken om geld te sparen of te beleggen. De app laat je bovendien de voortgang zien ten opzichte van je spaardoel.